തെലങ്കാന:ഹൈദരാബാദ് സർവകലാശാലയ്ക്ക് സമീപമുള്ള കാഞ്ച ഗച്ചിബൗളിയിൽ 400 ഏക്കർ ഭൂമിയിലെ മരംമുറിയും ഖനനവും സുപ്രീം കോടതി സ്റ്റേ ചെയ്തു. തെലങ്കാന ഹൈക്കോടതി ഇടക്കാല ഉത്തരവിലൂടെ സംസ്ഥാന സർക്കാരിന് വെട്ടിമാറ്റൽ പ്രവർത്തനങ്ങൾ നിർത്താൻ നിർദ്ദേശം നൽകിയിരുന്നു. ഇതിന് പിന്നാലെ 24 മണിക്കൂറിനുള്ളിൽ സുപ്രീം കോടതി വിഷയത്തിൽ അടിയന്തരമായി ഇടപെടുകയായിരുന്നു. ഹരജിക്കാരുടെ വാദങ്ങൾ കേട്ട കോടതി, പരിസ്ഥിതി സംരക്ഷണത്തിന്റെ അടിസ്ഥാനത്തിൽ ഇനിയൊരു ഉത്തരവ് ഉണ്ടാകുന്നതുവരെ ഒരു മരം പോലും മുറിക്കരുതെന്ന് നിർദ്ദേശിച്ചു. വന്യജീവികളുടെ ആവാസവ്യവസ്ഥയെ ബാധിക്കുമെന്ന് ചൂണ്ടിക്കാട്ടിയുള്ള പരാതികൾ ഉയർന്നതിന് പിന്നാലെയാണ് സുപ്രീം കോടതി ഇടപെടൽ.  സുപ്രീം കോടതി ബെഞ്ച് ജസ്റ്റിസ് ബി.ആർ. ഗവായി, ജസ്റ്റിസ് അഗസ്റ്റിൻ ജോർജ് മാസിഹ് എന്നിവരുടെ നേതൃത്വത്തിലാണ് വിഷയത്തിൽ കടുത്ത നടപടികൾ സ്വീകരിച്ചത്. കോടതി, ഈ വിഷയത്തിൽ വിശദമായ സ്റ്റാറ്റസ് റിപ്പോർട്ട് നൽകാൻ ഹൈക്കോടതി രജിസ്ട്രാറോട് ആവശ്യപ്പെട്ടു. വ്യാഴാഴ്ച ഉച്ചയ്ക്കു 3:45 ന് കേസിന് തുടർവാദം നടക്കുമെന്നാണ് സുപ്രീം കോടതിയുടെ ഉത്തരവ്.

കാഞ്ച ഗച്ചിബൗളിയിലെ ഭൂമി തെലങ്കാന ഇൻഡസ്ട്രിയൽ ഇൻഫ്രാസ്ട്രക്ചർ കോർപ്പറേഷൻ ലിമിറ്റഡിന് (TGIIC) നൽകുന്നതിനായി സർക്കാർ 2024 ജൂൺ 26-ന് പുറപ്പെടുവിച്ച ഉത്തരവിനെതിരെയാണ് പരിസ്ഥിതി സംഘടനകളും വിദ്യാർത്ഥികളും പ്രതിഷേധവുമായി രംഗത്തെത്തിയത്. ഹരജിക്കാരുടെ വാദമനുസരിച്ച്, ഈ ഭൂമി സംരക്ഷിത വനഭൂമിയുടെ ഭാഗമായാണ് കണക്കാക്കേണ്ടത്. പരിസ്ഥിതി പ്രവർത്തകരായ ഉദയ് കൃഷ്ണ പെഡ്ഡിറെഡ്ഡി, കലപാല ബാബു റാവു തുടങ്ങിയവരാണ് കോടതിയിൽ ഹരജി സമർപ്പിച്ചത്.

അഭിഭാഷകരായ എസ്. നിരഞ്ജൻ റെഡ്ഡിയും എൽ. രവിചന്ദ്രനും ഹരജിക്കാരെ പ്രതിനിധീകരിച്ച് വാദം നടത്തുകയും, പുള്ളിമാൻ, കാട്ടുപന്നികൾ, നക്ഷത്ര ആമകൾ, ഇന്ത്യൻ റോക്ക് പെരുമ്പാമ്പുകൾ തുടങ്ങിയ ജീവിവർഗങ്ങൾ വസിക്കുന്നതായി ചൂണ്ടിക്കാണിക്കുകയും ചെയ്തു. കൂടാതെ, 'മഷ്റൂം റോക്ക്' പോലെയുള്ള സവിശേഷമായ ഭൂവിസ്മയങ്ങൾ നിലനിൽക്കുന്ന പ്രദേശം സംരക്ഷിത മേഖലയായി അംഗീകരിക്കണമെന്ന ആവശ്യവുമുയർന്നു.

സംസ്ഥാനത്തിന് വേണ്ടി ഹാജരായ അഡ്വക്കേറ്റ് ജനറൽ എ. സുദർശൻ റെഡ്ഡി, ഈ ഭൂമി വനഭൂമിയായി തരംതിരിച്ചിട്ടില്ലെന്നും 2003-ൽ ഇത് ഐ.എം.ജി. ഭാരതയ്ക്ക് അനുവദിച്ചിരുന്നുവെന്നും വാദിച്ചു. നിലവിൽ വ്യാവസായിക ആവശ്യങ്ങൾക്കായി ഇത് ഉപയോഗപ്പെടുത്താൻ സർക്കാർ തീരുമാനിച്ചിട്ടുണ്ടെന്നും അദ്ദേഹം വ്യക്തമാക്കി. അതേസമയം, പരിസ്ഥിതി പ്രവർത്തകർ സർക്കാരിന്റെ നിലപാട് തള്ളിക്കളഞ്ഞു. 30–40 ജെസിബി എക്‌സ്‌കവേറ്ററുകൾ ഉപയോഗിച്ച് വനനശീകരണം നടപ്പാക്കുന്നതിന് മുമ്പ് ഒരു വിദഗ്ദ്ധ സമിതി രൂപീകരിക്കണമെന്ന് അവർ ആവശ്യപ്പെട്ടു. കാഞ്ച ഗച്ചിബൗളിയുടെ പാരിസ്ഥിതിക സവിശേഷതകൾ ദൂരവിലക്കുന്നത് ഹൈദരാബാദ് നഗരത്തിന്റെ ശ്വാസകോശം തന്നെ തകർക്കുമെന്നും ഹരജിക്കാർ മുന്നറിയിപ്പ് നൽകി.

ഹൈദരാബാദ് സർവകലാശാല വിദ്യാർത്ഥി യൂണിയൻ (UoHSU) നേതൃത്വത്തിൽ വിദ്യാർത്ഥികൾ കാഞ്ച ഗച്ചിബൗളി ഭൂമിയുടെ പരിസ്ഥിതി സംരക്ഷണത്തിനായി പ്രക്ഷോഭം ശക്തമാക്കി. സർവകലാശാലയിലെ പ്രധാന കവാടത്തിൽ തടിച്ചുകൂടിയ വിദ്യാർത്ഥികൾ, മണ്ണുമാന്തി യന്ത്രങ്ങൾ ഉടൻ നീക്കണമെന്ന് ആവശ്യപ്പെട്ട് സമരം നടത്തി. പ്രതിഷേധങ്ങൾ നിയന്ത്രിക്കാനെത്തിയ പൊലീസും വിദ്യാർത്ഥികളും തമ്മിൽ ഏറ്റുമുട്ടി. നിരവധി വിദ്യാർത്ഥികളെ കസ്റ്റഡിയിലെടുത്തതായും റിപ്പോർട്ടുകളുണ്ട്.